Ongehuwd samenleven/partnerschap

Ongehuwd samenleven/partnerschap

Samen in een huis wonen kan voor de wet verschillende gedaantes aannemen. Deze verschillende gedaantes brengen ook ieder andere rechtsgevolgen met zich mee. De rechtsfiguren zijn bijvoorbeeld ongehuwd samenleven of samenwonen en het geregistreerd partnerschap. Investeren in kennis is een noodzaak. Wij van Vijzelman Fiscaal Advies zijn gespecialiseerd in het fiscale, het civiele en het notariële recht en kunnen u dus op al deze (overlappende) gebieden van dienst zijn. 

Wij kijken graag naar uw situatie en nodigen u uit contact op te nemen voor een vrijblijvend gesprek. Ook als u op zoek bent naar een financieel adviseur in Amsterdam. 

Ongehuwd samenwonen

Bij het ongehuwd samenwonen gaat het om feitelijk samenwonen van twee personen waaraan de wet geen aandacht wijdt, tenzij het gaat om een aantal bepalingen binnen de erfbelasting en het erfrecht. Als u ongehuwd samenwoont en ook geen geregistreerd partnerschap heeft, is geen enkele bepaling van het huwelijksvermogensrecht rechtstreeks op u van toepassing. Er ontbreekt een algemeen wettelijk kader die ziet op uw verhouding. Aan de feitelijke gedragingen binnen deze verhouding kunnen wel specifieke rechtsgevolgen verbonden worden. Als de feitelijke gedragingen een toevallige of zakelijke grondslag hebben, zijn daaraan andere rechtsgevolgen verbonden dan wanneer de gedragingen berusten op een affectieve of niet-zakelijke grondslag. Het is daarom van belang om vast te stellen of de feitelijke verhouding gekwalificeerd kan worden als ‘ongehuwd samenwonen’.

Als de grondslag van de samenwoning zakelijk is, zal een transactie ook als zakelijk worden beschouwd. Een ter beschikking gesteld bedrag zal dan kunnen worden teruggevorderd. Wanneer de grondslag daarentegen gebaseerd is op onderlinge genegenheid zullen transacties als niet-zakelijk worden beschouwd. 

Beslissend voor het vaststellen of er sprake is van ongehuwd samenwonen, is dat het samenwonen gebaseerd is op de onderlinge genegenheid, net zoals dat in het huwelijk zo is. Er zijn twee vragen belangrijk in het geval dat de samenwoners geen regeling hebben getroffen wat betreft de onderlinge vermogensrechtelijke verhouding. De eerste ziet op de onderhoudsverplichting en de tweede op het eigendom van de goederen die met gemeenschappelijke bijdragen zijn verkregen. 

Onderhoudsverplichting

Wanneer twee mensen besluiten samen te wonen en allebei constateren dat ze verplicht zijn om mee te dragen in de kosten van gemeenschappelijke huishouding, ontstaat er een wederzijdse verplichting tot het verschaffen van levensonderhoud. Aangezien de wet voor samenwoners geen onderhoudsverplichting kent, is deze verplichting niet gebaseerd op een wettelijke bepaling. Het is ook niet mogelijk om door middel van analogie artikel 1:81 BW op te nemen ten aanzien van het rechtsfiguur ongehuwd samenwonen. Dit artikel stelt onder andere dat echtgenoten elkaar hulp en bijstand verschuldigd zijn en is daarom enkel op het huwelijk en geregistreerd partnerschap gericht. Dit heeft de Hoge Raad bepaalt in HR 9 januari 1987, NJ1987,927. 

Het is wel mogelijk om een wederzijdse onderhoudsverplichting op te leggen door middel van de onrechtmatige daad (6:162 BW). Dit artikel kan onder bepaalde omstandigheden het niet verschaffen van levensonderhoud als onrechtmatig gedrag kunnen zien in de zin van de wet. Hierdoor kunnen gemaakte kosten binnen de verhouding worden vergoed. Een andere optie is het maken van een samenlevingsovereenkomst met daarin onderhoudsverplichtingen. Dit zou ook stilzwijgend kunnen op grond van feitelijke omstandigheden. De (stilzwijgende) afspraak vindt doorgaans slechts plaats tijdens de periode van het samenwonen, maar onder omstandigheden kan er ook een verplichting tot levensonderhoud ontstaan na afloop van het samenwonen. Dit is het geval als partijen zijn overeengekomen dat ook na de verbreking de een in het levensonderhoud van de ander zal voorzien. De vraag is dan of op de samenwoners bij wijze van natuurlijke verbintenis de verplichting rust om na het overlijden van de een te voorzin in het levensonderhoud van de ander. Bij een bevestigend antwoord kan een tijdens het leven of bij testament getroffen voorziening ten behoeve van de langstlevende samenwoner gezien worden als voldoening aan die natuurlijke verbintenis. Dit heeft te 

maken met het erfrecht. In het nieuwe erfrecht is het bijvoorbeeld wel mogelijk om de langstlevende samenwoners tegen aanspraken van legitimarissen te beschermen. 

Vijzelman Fiscaal Advies

Ongehuwd samenleven is een ingewikkeld rechtsfiguur met vele grijze gebieden. Naast het huwelijksvermogensrecht, komt hier bijvoorbeeld ook het personen- en familierecht en het erfrecht bij kijken. Om deze gebieden te navigeren en te voorkomen dat u voor verrassingen komt te staan, is het belangrijk om van de juiste kennis voorzien te zijn. Vijzelman is een prijswinnend advieskantoor met een 3-in-1 combinatie betreffende de belangrijkste rechtsgebieden. Voor advies in het kader van (ongehuwd) samenleven bent u bij ons dus op het juiste adres.