Wie vergeet z’n belastingaangifte te doen, kan door het huidige beleid van de
Belastingdienst onnodig in de problemen worden gebracht. De Belastingdienst
stuurt soms te hoge aanslagen, inclusief boetes, waardoor mensen in de
schulden kunnen komen. Dit schrijft de Inspectie belastingen, toeslagen en
douane in een rapport over vroeg signalering van problemen van burgers en
zzp’ers door de Belastingdienst.

 

Op het gebied van vroeg signalering is de Belastingdienst in 2022 een programma
gestart. Dit programma loopt naar verwachting tot en met eind 2025, maar de
inspectie ziet nu al enkele aandachtspunten. Zo lopen sommige initiatieven vast of
worden belemmerd door het uitblijven van interne besluitvorming over de vraag of
persoonsgegevens voor dit doel mogen worden gebruikt op grond van de AVG.
Daarnaast zouden problemen eerder kunnen worden herkend en niet onnodig
hoeven te verergeren als de verschillende directies meer leren van elkaar en als
initiatieven meer op elkaar aansluiten.

 

Ambtshalve aanslagen

Ook vindt de inspectie het van belang dat er Belastingdienst-breed meer aandacht is
voor onderliggende oorzaken van problemen die burgers en zzp’ers ervaren.
Problemen beginnen vaak doordat mensen geen belastingaangifte doen terwijl ze
dat wel moeten. De Belastingdienst benadert deze mensen steeds vaker in een
vroeg stadium en biedt zo nodig hulp aan. Maar voor diegenen die de
Belastingdienst niet bereikt, stelt de Belastingdienst aanslagen ambtshalve vast. Uit
het onderzoek bleek dat ambtshalve aanslagen regelmatig het beginpunt zijn voor
het ontstaan of escaleren van problemen bij burgers of zzp’ers. Om verdere
problemen voor deze mensen te voorkomen, is het belangrijk dat de ambtshalve
aanslagen zijn gebaseerd op redelijke schattingen en dat de Belastingdienst ook
bewaakt dat de schattingen redelijk zijn. Goede vastlegging van de wijze waarop
individuele schattingen tot stand gekomen zijn is daarom essentieel.

Boetes onder voorwaarden

Ook vindt de inspectie het belangrijk dat voor mensen die in het verleden door te
hoge schattingen in grote financiële problemen zijn gekomen, een passende
oplossing wordt gezocht. Tot slot ziet de inspectie mogelijkheden om problemen te
beperken door mensen zo gericht mogelijk uit te nodigen voor het doen van aangifte
en het toepassen van maatwerk bij boetes en bij het verlenen van uitstel van betaling
of kwijtschelding. Invoering van boetes onder voorwaarden kan een waardevolle
toevoeging zijn om maatwerk te bieden.

Bron: Rapport van het onderzoek “Vroegsignalering” door de Inspectie belastingen, toeslagen en douane (IBTD)